Of het nu briljant, ovaal, druppelvormig, smaragd of hartvormig is, alle soorten sneden zijn onderworpen aan de wet van de optica en moeten volgens bepaalde wiskundige richtlijnen worden gesneden. Voor allemaal wordt hetzelfde doel nagestreefd: optimale helderheid en totale reflectie van het licht. Modetrends beïnvloeden echter welke soorten snede naar voren komen.
Bij het sorteren van fantasiesnedes zijn de eisen niet zo streng als bij een briljant snede. Fantasiesneden zijn niet onderhevig aan een vaste rangschikking van facetten. De slijper zal proberen de vorm van de snede af te stemmen op de natuurlijke vorm van de ruwe diamant om verlies te minimaliseren. De contour moet echter harmonieus zijn, bijvoorbeeld te sterke uitstulpingen of uitstulpingen op een druppel of ovale snit zijn onaantrekkelijk en zien er onharmonisch uit in de ogen van de toeschouwer. Een steen met een asymmetrische kromming krijgt automatisch een (subjectieve) waardevermindering bij het beoordelen van de snede.
Een smaragd slijpvorm is een vierkante of rechthoekige diamant met afgeschuinde hoeken. De rechthoekige smaragd snede werd onder meer gebruikt als een van de eerste bezuinigingen in de sieradenindustrie. De uitgesneden hoeken en de brede en vlakke tafel zijn de belangrijkste kenmerken van deze snede. Van bovenaf gezien lijkt de snede op een trede, daarom wordt dit type snede ook wel “trapuitsnede” genoemd. De standaard smaragdsnede bestaat uit 57 facetten (25 facetten bovenaan en 32 facetten onderaan), maar het aantal rijen facetten kan variëren. De oorsprong van de eerste smaragd snede of de uitvinder van de snede is onbekend. Volgens de traditie werden de eerste “tafelsnedes” ongeveer 500 jaar geleden gemaakt. In de Art Deco-periode, begin 20e eeuw, won deze snede aan populariteit en kreeg het de naam “Emerald cut”.
Zoals de naam al doet vermoeden, was de snede in eerste instantie ontworpen voor smaragd ontwikkeld. De gevoelige smaragd moet voorzichtig en zonder druk worden geslepen om de edelsteen te beschermen voordat deze wordt afgebroken. Deze slijpvorm werd echter zeer snel ontdekt door diamantslijpers en uiteindelijk gebruikt op diamanten.
