Of het nu briljant , ovaal, druppelvormig, smaragd of hartvormig is, alle soorten slijpsels vallen onder de optische wet en moeten volgens bepaalde wiskundige richtlijnen worden gesneden. Voor elke snede wordt hetzelfde doel nagestreefd, namelijk de optimale helderheid en totale reflectie van het licht. Modetrends beïnvloeden echter welke soorten snit naar voren komen.
Bij het sorteren van fantasieslijpsels zijn de eisen niet zo streng als bij een briljant slijpsel. Fantasieslijpsels zijn niet onderhevig aan een vaste rangschikking van facetten. De slijper zal proberen de vorm van de snede af te stemmen op de natuurlijke vorm van de ruwe diamant om verlies tijdens het slijpen te minimaliseren. De omtrek moet echter harmonieus zijn, te sterke uitstulpingen bijvoorbeeld of uitstulpingen op een peer of ovale slijpsel zijn onaantrekkelijk en zien er onharmonisch uit in de ogen van de toeschouwer. Een steen met een asymmetrische kromming krijgt automatisch een (subjectieve) waardevermindering bij het beoordelen van het slijpsel.
Het peer slijpsel is in feite een combinatie van een klassieke briljant geslepen en een marquise slijpvorm, de diamant heeft één spits en één rond uiteinde. Idealiter liggen de lengte-breedte verhouding tussen 1,5 en 1,7. De steen heeft meestal 58 facetten, waarbij het aantal hoofdfacetten kan variëren tussen 4 en 8. De peervormige snede is vaker vatbaar voor het “vlinderdas”-effect. Bij het beoordelen van de fantasieslijpsels ligt de nadruk op subjectieve visuele waarneming. Door een diep onderstuk vertonen bijvoorbeeld zowel de fantasieslijpsels als de briljantgeslepen delen een lage schittering, die gemakkelijk herkenbaar is in het tafelgedeelte. De diamantslijper kan deze “fouten”, de zogenaamde “vlinderdassen”, echter compenseren door middel van de proportionering, bijvoorbeeld door een extra facet toe te voegen. De zichtbare schaduw kan ook worden verminderd door de diepte van het onderste gedeelte te veranderen en de hoeken aan te passen, zodat het kleurenspel binnenin optimaal wordt verspreid. Het peer slijpsel werd rond de 15e eeuw ontwikkeld door de Vlaamse diamantslijper Lodewyk van Berquem uit Brugge.