Of het nu briljant, ovaal, druppelvormig, smaragd of hartvormig is, alle soorten slijpsels vallen onder de optische wet en moeten volgens bepaalde wiskundige richtlijnen worden gesneden. Voor allemaal wordt hetzelfde doel nagestreefd, namelijk de optimale helderheid en totale reflectie van het licht. Modetrends beïnvloeden echter welke soorten snit naar voren komen.
Bij het sorteren van fantasieslijpsels zijn de eisen niet zo streng als bij een briljant slijpsel . Fantasieslijpsels zijn niet onderhevig aan een vaste rangschikking van facetten. De slijper zal proberen de vorm van de snede aan te passen aan de natuurlijke vorm van de ruwe diamant en zo slijpverlies tot een minimum te beperken. De contour moet echter harmonieus zijn, bijvoorbeeld te sterke uitstulpingen op een peervormig of ovaal slijpsel zijn onaantrekkelijk en zien er onharmonisch uit in het oog van de toeschouwer. Een steen met een asymmetrische kromming krijgt automatisch een (subjectieve) waardevermindering bij het beoordelen van het slijpsel.
Het hartslijpsel bevat standaard 56 tot 58 facetten, hoewel het aantal hoofdfacetten kan variëren van 6 tot 8. Idealiter zou de hartvorm een ​​verhouding tussen 0,90 en 1,10 moeten hebben en absoluut dezelfde of symmetrische kromming hebben. De hartvorm is meer vatbaar voor het vlinderdaseffect. Bij het beoordelen van de fantasieslijpsels ligt de nadruk op subjectieve visuele waarneming. Door een diep onderste gedeelte vertonen zowel de stenen met een fantasieslijpsel als de diamanten een zone met een lage schittering die gemakkelijk herkenbaar is in het tafelgedeelte. Deze “fout” wordt “vlinderdas” genoemd. De diamantslijper kan dit effect compenseren een de extra facet aan te brengen.